شرق: «نوشتن برای صحنه» با عنوان فرعی راهنمای عملی نمایش‌نامه‌نویسی، کتابی است برای فهم اصول پایه و فنون صناعت نوشتن که نویسندگان در سطوح مختلف می‌توانند از آن استفاده کنند. نویسنده این کتاب، لیروی کلارک، نمایش‌نامه‌نویس، کارگردان و معلم تئاتر است و کتاب «نوشتن برای صحنه» را می‌توان مهم‌ترین اثر او دانست. کتاب او در مقایسه با دیگر آثار مشابه، متمایز و شاید منحصربه‌فرد است؛ از‌آن ‌رو که برای نویسندگان مبتدی، متوسط و باتجربه‌تر تمرین‌هایی اختصاصی در سه سطح دارد که در فرایند نوشتن نمایش‌نامه آنها را هدایت می‌کند. خود کلارک در مقدمه کتاب با اشاره به این ویژگی به گروه‌های مختلفی که می‌توانند مخاطب این اثر باشند، اشاره کرده: خواننده شاید هم‌اکنون نمایش‌نامه‌ای در ذهن داشته باشد و از تمرین‌های مختلف کتاب به‌عنوان راهنماهایی برای نوشتن صحنه‌های متعدد استفاده کند یا خواننده‌ای دیگر شاید مشخصا نمایش‌نامه‌ای در ذهن نداشته باشد اما تمرین‌های کتاب برای چندین کاراکتر متفاوت در موقعیت‌هایی گوناگون به کارش بیایند. آن‌طور که کلارک توضیح داده، خواننده‌ای که از این راهنمای عملی استفاده می‌کند، پس از انجام شش تمرین باید شروع کند به تمرکز روی باقی تمرین‌هایی که مربوط به کاراکترهای مشخص هستند و نمایش‌نامه‌ای کامل را پرورش دهد. در کتاب «نوشتن برای صحنه» بیش از صد تمرین وجود دارد که به سه سطح تقسیم شده‌اند: سطحی برای نویسنده مبتدی، سطح متوسط و سطح پیشرفته برای کسانی که در نوشتن باتجربه‌ترند. کلارک می‌گوید این کتاب سعی ندارد رویکردی تجویزی داشته باشد، بلکه از اطلاعات و فنونی بهره می‌برد که او در طول بیش از سه دهه فعالیتش به دست آورده است. فعالیت‌ به‌عنوان استاد دانشگاه، کارگردان بیش از 90 اجرای صحنه‌ای و نوشتن بیش از 12 متن نمایشی. یکی از ویژگی‌های درخور‌توجه کتاب «نوشتن برای صحنه» مثال‌های متعددی از نمایش‌نامه‌ها است تا نکات مهم را روشن کنند. دیگر ویژگی مهم این اثر، پرداختن به ارتباط نوشتن با واقعیت‌های عملی تئاتر است. کلارک می‌گوید از آنجا که خودش تجربه مواجهه با مشکلات و سؤالات نویسندگان را داشته، سعی کرده توصیه‌ها و اطلاعاتی عملی در این کتاب بیاورد که حیطه‌های مختلفی را در بر گیرد. در توضیحات خود کتاب نیز به این نکته اشاره شده که در نوشتن نمایش‌نامه جادویی در کار نیست و نویسندگی بیش از هر چیز مهارتی است که باید آموخت. از اینجاست که تازه ماجرا آغاز می‌شود: برای نوشتن هیچ‌ راهی جز تمرینِ نوشتن وجود ندارد. لیروی کلارک در «نوشتن برای صحنه» که در بسیاری از دوره‌های نمایش‌نامه‌نویسی آمریکا تدریس می‌شود، تعارفات مرسوم را کنار می‌گذارد و با جدیت و درعین‌حال دلسوزیِ یک استاد واقعی از واقعیت‌های دنیای تئاتر می‌گوید؛ از چند و چون نوشتن برای صحنه و فرایند شناخته‌شدن به‌عنوان یک نمایش‌نامه‌نویس. اما مانند هر معلم خوبی برای دشواری‌های مسیر پیشنهادها و تمرین‌هایی ارائه می‌دهد که هم به کار نویسندگان تازه‌کار می‌آید، هم کسانی که در نیمه راه نویسندگی‌اند و هم آنها که مدت‌ها است به‌ شکل حرفه‌ای می‌نویسند. بخش‌های مختلف این کتاب از راهنمایی‌های آن برای خلق طرح داستانی، چارچوب نظری، خلق کاراکتر، دیالوگ‌نویسی و ساخت مونولوگ گرفته تا مثال‌های متعددش از آثار بزرگ تاریخ تئاتر همه به‌ گونه‌ای طراحی شده‌اند تا به صدای نویسنده مجال بروز دهند و علاوه بر هنرجویان نمایش‌نامه‌نویسی، برای علاقه‌مندان به نوشتن هم توصیه‌های کاربردی و روشنگرانه‌ای دارند.

منبع: روزنامۀ شرق